Đền Thượng còn gọi là Đền Gióng hay Đền Phù Đổng – Nơi thờ Đức Thánh Phù Đổng Thiên Vương. Đền Thượng nằm trên diện tích 26.581,2 mét vuông, thuộc địa phận thôn Phù Đổng 1. Theo truyền thuyết, Đền có từ thời Hùng Vương và được dựng trên nền nhà cũ của mẹ Gióng. Sau khi dời đô ra Thăng Long, vua Lý Công Uẩn đã sắc phong cho người anh hùng làng Gióng là Xung Thiên Đổng Thiên Vương Thánh Vị và cho tu bổ thêm nơi thờ tự này với tên gọi là điện Hiển Linh, đồng thời sắc lệnh cho chức sắc cùng dân chúng trong vùng hằng năm tổ chức hội trận Thánh Gióng để tưởng nhớ và ghi nhận công ơn ngài, cấp cho dân 8 giáp 100 mẫu ruộng để lấy hoa lợi cầu cúng quanh năm.

Quần thể di tích Đền Thượng bao gồm thủy đình, ngũ môn, phương đình, hai nhà tiền tế và hậu cung. Trước sân Đền là Ao Rối rộng, nơi hằng năm diễn ra các trò chơi dân gian, tổ chức múa rối nước vào ngày hội. Nhà “Thủy đình” được xây dựng từ thời Lý, đến thời Lê được sửa lại. Qua sân gạch là đến Nghi môn, chính giữa phía trên án ngữ bức đại tự Thiên Thượng Thần. Hai bên là đôi rồng đá bề thế, khỏe khoắn; cùng đôi sư tử đá niên đại vào năm Ất Dậu, niên hiệu Vĩnh Thịnh, tức năm 1705 dưới triều vua Lê Dụ Tông. Trong hậu cung 12 gian có tượng Thánh Gióng cao 3m, hai bên có sáu tượng quan văn, quan võ, hai phỗng quỳ và bốn viên hầu cận “tứ trấn”.

Ngôi đền còn lưu giữ được 21 đạo sắc phong (trong đó đời Lê có 12 đạo, đời Tây Sơn có 3 đạo, đời Nguyễn có 6 đạo). Sắc có niên đại sớm nhất là sắc Đức Long năm thứ 5 (1634). Đền cũng còn nhiều hiện vật có giá trị như: chiếc ngai thờ từ thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII) chạm trổ tinh vi; đôi chim mang nghệ thuật Trung Hoa do Đặng Thị Huệ cung tiến, bình hương, nghê đồng, hai thanh kiếm, câu đối do anh em thi hào Nguyễn Du cung tiến năm 1818…

Đền Thượng là một di tích nằm trong Khu di tích Đền Phù Đổng được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt năm 2013.

Rate this post

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *